Жұмысшы мамандықтар жылы. Жергілікті кәсіподақ: басымдықтар мен қорытындылар

Жұмысшы мамандықтар жылы.

Жергілікті кәсіподақ: басымдықтар мен қорытындылар

(2025 жылдың қорытындысы бойынша Қостанай облысы білім және ғылым ұйымдары қызметкерлерінің жергілікті кәсіподағының қызметі туралы жария есебі)

 2025жылыжергіліктікәсіподақтыңқызметіжарғылықміндеттергесәйкес және жоғарысатыдағыкәсіподақұйымдары: «ADAL» федерациясы»республикалықкәсіподақтарбірлестігімен«Өрлеу» салалықкәсіподағы  қызметіндегідамытудыңнегізгібағыттарынескере отырып құрылды.

Мемлекет басшысы Қ. -Ж. Тоқаевтың2025жылдыжұмысшымамандықтаржылы деп жариялауынабайланыстыкәсіподақжұмысындақосымшабасымдықбелгіленді:техникалықжәне қызмет көрсететінлауазымдарда жұмыс істейтінбілім беру ұйымдарыныңқызметкерлерінеерекшекөңілбөлінді.

Басты басымдық-кәсіподақ мүшелерін әлеуметтік қолдау-бір жыл ішінде ең алдымен Облыстық білім басқармасы мен Жергілікті кәсіподақ арасындағы 2024-2026 жылдарға арналған әлеуметтік әріптестік туралы келісімнің нормалары арқылы іске асырылды. Құжат педагогикалық емес лауазымдардың қызметкерлерін қоса алғанда, кәсіподақ мүшелері үшін ҚР Еңбек кодексімен салыстырғанда әлеуметтік кепілдіктерді кеңейтетін 100-ге жуық ережені қамтиды.

Келісіммен, атап айтқанда, азаматтық емес қызметшілер үшін негізгі еңбек демалысы күндерінің саны күнтізбелік 24 күннен 30 күнге дейін ұлғайтылды.Бұлнормаас үй және қызмет көрсетуқызметкерлеріне,күзетшілерге,қоймашыларға,тазалаушыларға,кастеляншаларға, от жағушыларғажәнебасқа да қызметкерлерсанаттарына қолданылады.

Сонымен қатар, ауыр жұмыс жағдайында жұмыс істегені үшін аспаздарға, қызметтік үй-жайларды тазалаушыларға, тәрбиешінің көмекшілеріне, кір жуу қызметкерлеріне және басқа қызметкерлерге қосымша демалыс қарастырылған. Осылайша, мысалы, қызметтік үй — жайларды тазалаушы — Жергілікті кәсіподақтың мүшесі бола отырып, Еңбек кодексінде белгіленген 24 күнтізбелік күн емес, 36демалысалады.Бұлкәсіподаққызметініңнақты,өлшемдінәтижесі.

Келісімді іске асырудың тағы бір маңызды әсері-бұрынғы жалақы деңгейін сақтай отырып, қызметкерлердің 80 санаты үшін жұмыс уақытының ұзақтығын қысқарту. Сонымен, зертханашылар, бухгалтерлер, хатшылар, кір жуғыш машиналардың операторлары және басқа да бірқатар мамандарда аптасына жұмыс уақыты 40 емес, 36 сағатты құрайды, ал босатылған 4 сағатты демалу немесе қосымша табыс табу үшін пайдалануға болады.

Қызметкерлер қосымша жұмыс мүмкіндіктері мен жалақы мәселелерін шеше алуы үшін кәсіподақ заң клиникасы «Жергілікті кәсіподақ — кәсіподақ әрқайсысы үшін» атты науқаны аясында 46 лауазым бойынша «Қызметкер өзінің жалақысы туралы не білуі керек» атты ақпараттық буклеттерін дайындады. Онда жалақыны есептеу тәртібі, қызметкерлердің қосымша төлемдері мен үстемеақыларға құқықтары, сондай-ақ қосымша жұмыспен қамту нұсқалары егжей-тегжейлі түсіндірілген.

2025 жылы Жергілікті кәсіподақ аппараты кәсіподақ мүшелеріне, сонлай-ақ әлеуметтік серіктестер — білім беру ұйымдарының басшыларына да көмектесу үшін еңбек қатынастарының түрлі мәселелері бойынша 8 тақырыптық жинақ дайындады. Желтоқсан айында жергілікті кәсіподақ алқасымен тағы бір жинақ — «Кәсіподаққа сүйене отырып, басшының беделі мен имиджін нығайтудың кейбір мәселелері туралы» ақпараттық бюллетені бекітілді (ISBN нөмірі берілді). Барлық материалдар кәсіподақтың ресми сайтында ашық түрде орналастырылған: www.lprofedu.kz.

Алдағы жылға арналған жоспарда — жаңа әдістемелік материалдар: «Білім беру ұйымдарындағы қызметкерлердің дербес деректерін қорғау» кәсіподақ жинағын, «Қызметкерге кепілдіктер мен өтемақы төлемдері» ақпараттық бюллетенін және «ҚР Еңбек Кодексі және әлеуметтік әріптестік туралы 2024-2026 жылдарға арналған келісім цифрлық көрсеткіште» буклетін әзірлеу тұр.

2025 жылы Жергілікті кәсіподақ келісім нормаларын түсіндіруден оның жергілікті жерлерде орындалуын қоғамдық бақылауға көшті. Біріншілер қатарында-Қостанай ауданының Майкөл мектебі, Қостанай автомобиль көлігі колледжі және Рудный қаласының № 10 мектеп-гимназиясы болды. Бұнда қосымша демалыс беруге, жұмыс уақытының тәртібін сақтауға және жұмысшылардың барлық санаттары үшін тиісті еңбек жағдайларын жасауға баса назар аударылды. Ал «Қоғамдық бақылау» дипломы мен мүсіншесі бақылаудың сәтті өткендігін растайды. 2026 жылы бұл жұмыс Әулиекөл, Амангелді, Қарабалық аудандары мен Арқалық қаласыныңфилиалдарындажалғасады.

Еңбек қатынастарының өзекті мәселелері Жітіқара, Қарабалық, Қарасу, Меңдіқара және Наурызым аудандарында Жергілікті кәсіподақ күндері барысында, сондай-ақ барлық деңгейдегі білім беру жүйесінің келісу комиссиялары мүшелерінің біліктілігін арттырудың сырттай тегін курстары шеңберінде түсіндірілді. 2025 жылы жергілікті кәсіподақ аппараты мыңнан астам адамды оқытты.

Кәсіподақ мүшелерін санаторлық-курорттық сауықтыруға да ерекше көңіл бөлінді. Жергілікті кәсіподақтың 300-ден астам мүшесі жеңілдетілген шарттармен емделді (үнемдеу 85 мың теңгеге дейін), бұл әрбір төртінші — техникалық персонал қызметкері. «Алғыс жолдамасы» акциясы аясында педагогикалық емес лауазымдардың 20 қызметкері санаторийлерде кәсіподақ есебінен толық сауықтырудан өтті. Мысалы, Қостанай автомобиль көлігі колледжінің қатысушылары арасында қызметтік үй-жайларды тазалаушылар Светлана Тарарук пен Светлана Александрович бар.

Балалар демалысы да назардан тыс қалмады: кәсіподақ мүшелерінің 300-ге жуықбаласыоблыстың қала маңындағылагерьлеріндеденсаулығыннығайтты, жолдамашығындарының бір бөлігікәсіподақпенжабылды.

Биыл облыстың көрнекті орындары бойынша ішкі туризмді дамытуға баса назар аударылды. Облыстық кәсіподақ жастары кеңесінің мүшелері де қасиетті тарих объектілері бойынша экскурсиялық сапарларға қатысты. Бұл бағыттағы жұмыс жалғасатын болады.

Сауықтыру бағдарламаларынан басқа, жергілікті кәсіподақ материалдық қолдау механизмін белсенді дамытуда. Негізгі құрал – «Кәсіптік одақтар туралы» ҚР Заңының 16-бабына сәйкес кәсіподақ құрылымында бес жыл жұмыс істейтін «Мейірім» көмек қоры.

2025 жылы Қордың көмегін жалпы сомасы 8,5 млн теңгеге ерекше мұқтаж 127 кәсіподақ мүшесі алды, оның ішінде бір миллионнан астамы техникалық және қызмет көрсету еңбеккерлерін қолдауға бағытталған. Қор құрылған сәттен бастап кәсіподақтың 765 мүшесі жалпы сомасы 55 млн теңгеден асатын көмекалды.

Кәсіподақ жұмысының ажырамас құрамдас бөлігі-оның қызметін ақпараттық қамтамасыз ету. Instagram-да «ашық кәсіподақ» жобасы аясында облыстық аппараттың да, филиалдардың да жария есептері жүйелі түрде орналастырылады, әлеуметтік желілерде профильдер дамуда ((Instagram – 14 мың жазылушы, Facebook – 5 мыңнан астам достар мен жазылушылар, Telegram – 500 жазылушы).

Адал еңбекті ілгерілетуге ерекше назар аударамыз. Биыл ғана жұмысшы кәсіптерінің өкілдеріне арналған «Еңбек жолы» жобасы бойынша кәсіподақ мүшелерінің өмірі мен еңбегінің жүзге жуықтарихыжарияланды.

Медиа кеңістікте кең ауқымды кәсіподақ іс-шаралары қамтылған, олардың көпшілігі 2025 жылы жұмысшы мамандықтар жылы аясында өткізілген.

Сонымен,«Құмарлық!Денсаулық!Демалыс!» отбасылыққысқыкәсіподақспартакиадасыжергіліктікәсіподақтың100 — ден астамқатысушы-мүшелерін,оныңішіндетехникалықмамандықтарқызметкерлерінжинады.«Менжәнеменіңжұмысорным»бейнероликтербайқауында50-ге жуықпедагогикалық емес лауазымдары бақ сынасты.Жеңімпаздарменжүлдегерлердипломдарменжәнекәсіподақсыйлығымен марапатталды.БарлықбайқаужұмыстарыбіздіңInstagramарнамыздаорналастырылған.

Бұл жетістіктер Облыстық деңгейдегі ұйымдар (төрайымы – Айжан Баймақанова) және Әулиекөл аудандық (төрайымы – Айжан Бекмағамбетова) филиалдары биылғы жылы жеңімпаз деп танылған филиалдар қызметінің тиімділігін рейтингтік бағалауғанегіз болды.

Жылдың маңызды қорытындыларының ішінде қаржы саясаты мен мотивациялық жүйенің дамуын атап өткен жөн. 2025 жылы жергілікті кәсіподақ «Кәсіподақ сенімі» белгісін, сондай-ақ «Мерей» жыл премиясын тағайындады.

Жалпы,жұмысшымамандықтаржылы ойдағыдай өтті, кезең-кезеңіменқойылғанміндеттер іске асырылды.

Біздің бірлестік ірі бастауыш кәсіподақ ұйымдарымен кеңейіп келеді. Тек ағымдағы жылы, көрсетілген әкімшілік қысымға қарамастан, жергілікті кәсіподақ қатарына 15 ірі бастауыш, бұл 1,7 мыңнан астаммүшеоралды.

Біз тұрақты жұмыс істейміз. Кәсіподақ бюджетінің сметасы 100% — ға орындалды, кәсіподақ ұйымының кірісін азайтуға жол берілмеді.

Жергіліктікәсіподақтың2026жылға арналған жұмысжоспары келіп түскенұсыныстарментолықтырулардыескереотырып, онықоғамдықталқылаушеңберіндедамубасымдықтары,оныңішіндебірлестікті одан әрінығайту, кәсіподақтыңқорғаныс функциясын іске асыруүшінжаңатәсілдердіенгізу, қоғамдықбақылаумеханизміндамытужәне т. б. айқындалды жәнебекітілді.

Сонымен қатар, жергілікті кәсіподақ алқасының шешімімен біздің бірлестіктің мүшелері үшін келе жатқан 2026 жыл Дәстүрлі құндылықтар жылы болып жарияланды,оныңшеңберіндеотбасылықжәнекәсібидәстүрлердінығайтуға, ұжымдардыңбірлігінарттыруғажәнеағаұрпақтыңеңбегіментәжірибесінеқұрметпенқараудықалыптастыруғабағытталған іс-шараларкешеніөткізілетінболады.

Жалпы, кәсіподақ қызметі білім беру саласының қызметкерлеріне әлеуметтік-экономикалық қолдау көрсетуге және бірлестіктің ұстанымын нығайтуға бағытталған.

«Қостанай облысы білім және ғылым ұйымдары қызметкерлерінің жергілікті кәсіптік одағы» ҚБ төрағасы, педагогика ғылымдарының кандидаты В. Цымбалюк